и

I союз

1) соед. һәм; белән; вә

взрослые и дети — зурлар һәм балалар

между деревней и городом — авыл белән шәһәр арасында

2) против. (однако) һәм, ләкин, әмма; шулай да

всадники скрылись, и никто этого не заметил — атлылар күздән югалдылар, ләкин моны беркем дә күрмәде

3) присоед. да, та

и я хотел поехать вместе со всеми — мин дә барысы белән бергә китәргә теләдем

4) перечисл. һәм, вә; да, та

и я, и он, и все мы ехали вместе — мин дә, ул да, һәм без барыбыз да бергә бардык

5) усил. да, та; хәтта

и работал же он так, что забывал обо всём — эшли дә иде инде ул, хәтта бөтен дөньясын оныта иде

II частица усил.

1) да, та

русский солдат и храбр, и вынослив — рус солдаты кыю да, чыдам да

2) нәкъ ... да

о нём и говорят — нәкъ аның турында сүз бара да

не могу и подумать об этом — бу турыда уйлый да алмыйм

и сам не рад — үзе дә риза түгел; үзенә дә ошамый

III межд.

һи, и, әй, ... лә

и, полно! — әй, җитәр лә!